تبادل
لینک هوشمند
شهرستان دلفان با ق‍دم‍ت دي‍ري‍ن‍ه در ج‍‍ا‌ي ج‍‍ا‌ي آن ي‍‍ادگ‍‍ار‌ه‍‍اي‍‍ي کهن از ق‍رون م‍ت‍م‍‍اد‌ي دارد که ه‍رگ‍‍اه پ‍رده از اس‍ر‌ار ش‍گ‍ف‍ت ان‍گ‍ي‍ز آن ب‍رد‌اش‍ت‍ه شود آث‍‍ار‌ي از فرهنگ غ‍ن‍‍ي ايراني ن‍م‍‍اي‍‍ان مي شود.
از جمله اين يادگارهاي کهن، تپه باباجان است که شهرت و آوازه جهاني دارد، معماري و آثار بدست آمده از آن، پيش درآمد و مرجعي در مطالعات تمدن ايران است.
اين م‍ح‍وطه باستاني در پ‍ن‍ج ک‍ي‍ل‍وم‍ت‍ر‌ي غرب نورآباد مرکز شهرستان دلفان واقع شده و ن‍خ‍س‍ت‍ي‍ن ب‍‍ار توسط "گ‍ل‍ر گاف م‍ي‍د" از د‌ان‍ش‍گ‍‍اه ل‍ن‍دن در ف‍‍اص‍ل‍ه س‍‍ال هاي 1344 تا 1347 مورد کاوش قرار گ‍رف‍ت که در نتيجه اين کاوش نتايج درخشاني از تاريخ ايران زم‍ي‍ن به دس‍ت آم‍د.
اين اثر ارزشمند تاريخي از يک تپه مرکزي و چندين تپه در غرب و شرق تشکيل شده است که تاکنون تنها تپه مرکزي وشرقي آن مورد برسي باستان شناسي قرار گرفته است.
در بررسيهاي اوليه چهار دوره تاريخي و پيش از تاريخ مربوط به دوره هاي ماد، هخامنشيان، قرن نهم تا هشتم قبل از ميلاد و هزاره سوم قبل از ميلاد شناسايي شد.
فرضيه مربوط به کوچ ساکنان فلات ايران براثر کاوش هاي خانم گاف در اين تپه تائيد شد و نشان داد که ساکنان اين ناحيه در دو سده نهم و هشتم پيش از ميلاد مهاجران آريائيهاي بوده اند که از شمال متوجه لرستان شده و در ده کوچکي از خانه هاي کوچک سنگي در دامنه تپه باباجان مستقر شدند.
منطقه باباجان در گذشته از اهميت سوق الجيشي برخوردار بوده که از وسعت و زيادي ابنيه آن در هزاره قبل از ميلاد ،مرکز اداري منطقه و مقر رؤساي محلي بوده است.
محل هاي مسکوني باستاني از يک پشته مرکزي و تپه هاي کوچکتر تشکيل شده است.
"پشته مرکزي"
تپه مرکزي که از نظر شکل بيضي شکل است در امتدادجنوب شرقي به جنوب غربي قرار دارد وابعاد آن 60×30متر بوده ودر حوالي دامنه 120متر عرض دارد.
بررسي ها نشان داد اين محل ،مرکز سکونت افراد در هزاره نخست پيش از ميلاد بوده است و در نتيجه کاوشهاي باستان شناسي سه لايه "طبقه" فوقاني شناسايي گرديد که همگي به اين دوره تعلق دارد.
در طبقه سوم با توجه به بقاياي آثار معماري چنين روشن مي شود که در اين طبقه پي خانه ها بوسيله تيرهاي چوبي و شاخه درختان بصورت مسطح قرار گرفته است.
در لايه دوم آثار فرهنگي ،معماري آن است و نقشه ساختمان آن از يک اتاق بزرگ که به حياط متصل مي شود و در چهار گوشه حياط مرکزي چهار اتاق شناسايي گرديد که از اين اطاق ها به عنوان برج استفاده مي کرده اند.
در ميان برجها اتاق هاي کوچک مستطيل شکلي ساخته شده که تعداد آنها به 4 باب مي رسد و در شمال ،جنوب وغرب حياط واقع شده، درب ورودي يا دروازه اين مجتمع از سوي شرق است.
کف ورودي اين مجتمع سنگفرش بوده که کف پوش آنها از يک لايه رس خاکستري با سنگهاي پهن تشکيل شده است.
در کاوش از اتاق شرقي اين مجموعه بقاياي آسياب دستي ،ظروف سفالين و ذخيره آذوقه يافت شده است.
درلايه اول نيز باتوجه به بقاياي آثار معماري که بدست آمده از نظر ساختماني شبيه لايه دوم است و تنها مردمان از نظر فرهنگ واجتماع متمدن تر بوده اند.
حياط مرکزي در اين لايه به يک سرسراي ستون دار مبدل شده و بجاي برجهاي گوشه حياط ،
اتاق هاي پذيرايي بزرگ ديگري ساخته و در غرب بناء امتداد يافته و اضلاع يک شاه نشين کوچک که به گوشواره هاي سنگي تزئيني مزين شده بوجود آورده اند.
استفاده از سرسراي ستون دار و برج هاي کنجدار با رواق هاي ستون دار جناحي در کنار ساختمان ها از وبژگي هاي معماري درباري هخامنشي است که احتمال مراحل اوليه رواق پاسارگاد را مجسم مي سازد.
در مجموع بايد گفت، نماهاي کشف شده از پلان هاي بناهاي مختلف در لايه هاي تپه مرکزي مانند دژ و بارو، تالار و سرسرا، اتاق پادشاه و اتاقک هاي که محل مراسم مذهبي يا معبد گونه بوده واتاق هاي ساده در اطراف حياط مرکزي همگي نمونه هاي روشني از معماري اوليه ايراني است که بعدها تاثيرات اين شيوه معماري را در دوره هاي تاريخي ودوره هاي اسلامي مي توان مشاهده کرد.
"پشته شرقي"
اين تپه به شکل مخروطي در شرق تپه مرکزي واقع شده که 85 متر عرض دارد ودر آن دو ساختمان با پلکانهاي هم عصر دوره ماد و يک ساختمان ديگر مربوط به قرن نهم وهشتم پيش از ميلاد کشف گرديد.
از يافته هاي مهم اين تپه ، مي توان اتاق منقوش را نام برد وچون اين اتاق داراي رنگ هاي تزئيني بوده از طرف کاوشگر خانم گاف به اتاق نقاشي نامگذاري گرديد.
سقف اتاق منقوش به وسيله ستونهاي چوبي که پاستون ها از سنگ مي باشد نگهداري مي شده است که با توجه به رنگ قرمز پاستونها ،آنها را رنگ آميزي کرده اند.
اين اتاق با ويژگيها و معماري خاص آن مانند ديوارهاي قرمز اندود، اجاق شومينه اي ، آتشدان، کف سفيد رنگ، پنجره هاي کاذب و ستوني و يک درگاه کوچک درقسمت شرقي بسيار مورد توجه کاوشگران قرار گرفته است.
مهمترين مسئله در اتاق منقوش ،کشف 200 عدد از قديمي ترين آجرهاي منقوش ايران است که نشانگر نوعي کتيبه يا تزئين ديواري برجسته و نقاشي شده است.
اين آجرها که داراي طرحهاي استاندارد ومعين مي باشند در طيف متنوعي از طرحها ومدلها ي معکوس قرار دارند ونقشي بعلاوه مرکزي به رنگ قرمز روي آجرها جلب توجه مي کنند.
اين آجرها در تزئين سطوح جانبي اتاق منقوش که گفته مي شود ،يا يک تحفه گاه شاهي ويا پرستشگاه بوده بکار رفته اند.
در حال حاضر دو نمونه از اين آجرها ، در موزه هاي اشمولين و بريتانياي انگلستان وتعدادي نيز در موزه ملي ايران نگهداري مي شوند.
اين مجموعه باستاني در کنار دهها اثر مکشوفه ظروف سفالي وسفالينه ها ،انواع سبوها ، گلدانها ،قوريها ،اسبان مدفون،اشياء مفرغي و مجموعه اي از دسته ها، شيرهاي لوله اي و کوزه ها با طرح و شکل هاي مختلف نتايج درخشاني را از فرهنگ وتمدن ايراني و اين ديار بيان کرده است.
ف‍رم‍‍ان‍د‌ار دلفان نيز خ‍و‌اس‍ت‍‍ار توجه وي‍ژه م‍س‍وولان س‍‍ازم‍‍ان ميراث فرهنگي ، ص‍ن‍‍اي‍‍ع دستي و گ‍ردش‍گ‍ر‌ي لرستان به ج‍‍اذب‍ه هاي تاريخي و طب‍ي‍‍ع‍‍ي اين شهرستان شد.
"م‍رت‍ض‍‍ي ول‍‍ي پ‍ور‌ي" با اش‍‍اره به وجود ب‍ق‍‍ا‌ع م‍ت‍ب‍رک‍ه ، آب‍ش‍‍ار‌ه‍‍ا‌ي م‍ت‍‍ع‍دد، ب‍ي‍ش از 300 تپه باستاني ، ام‍‍اک‍ن تاريخي و چ‍ش‍م‍ه آب م‍‍ع‍دن‍‍ي گ‍رم‍‍ابه اظ‍ه‍‍ار د‌اش‍ت : دلفان ق‍‍اب‍ل‍ي‍ت ت‍ب‍دي‍ل ش‍دن به ي‍ک‍‍ي از ق‍طب هاي گ‍ردش‍گ‍ر‌ي اس‍ت‍‍ان را د‌ار‌ا مي باشد.
وي افزود: با توجه به اينکه تپه باستاني باباجان شهرت جهاني دارد سرمايه گذاري در اين بخش موجب جذب گردشگران وعلاقمندان به باستان شناسي در منطقه شود.
اثر ارزشمند تپه باستاني باباجان دلفان اي‍ن‍ک در زي‍ر آس‍م‍‍ان ن‍ي‍ل‍گ‍ون و دش‍ت پ‍‍ه‍ن‍‍اور اين شهرستان با آن ه‍م‍ه ش‍ک‍وه گذشته چ‍ش‍م ان‍ت‍ظ‍ار توجه وي‍ژه م‍س‍وولان س‍‍ازم‍‍ان ميراث فرهنگي ، ص‍ن‍‍اي‍‍ع دستي وگ‍ردش‍گ‍ر‌ي ب‍ر‌ا‌ي ب‍‍ازس‍‍از‌ي ج‍‍ه‍ت جذب گردشگران است.
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها:
